boxing

<Boxing>

for stringquintet without piano

a composition by

Godfried-Willem RAES

1997/1998

A stringquintet composed to be performed live as an accompaniment to Charles De Keukeleire's 8-minute silent movie 'Combat de boxe' from 1927. This piece was commissioned by the Brussels Philharmonic Society to be premiered by the Brussels Ictus ensemble on April 28th 1998 in the Brussels Luna Theater (20h30). In 2000 it was performed again by the Italian ensemble 'Octandre' in Bologna. In 2018 a new version was made for the Logos Robot Orchestra.

The composition was realized using the authors own <GMT>, (acronym for 'Godfried's Multi Tasker' or, 'General Multitasker') software system between December '97 and February '98.

Since the piece in no way depends on the movie -although one may consider it mimetic for boxing- it can very well be performed as a stand-alone composition. Score and parts are freely available from the author. Send your requests by e-mail. The music in the background -being a vague midi rendering of the converted data-files for the piece- may sound really ugly. The string sounds on average sound cards are below every level of acceptability. Sorry for this. If you save the midi-file and play it using a decent sample player (Proteus 2XR , as well as Yamaha MU100R are a few possibilities tested by the author), you get at least a relevant glimpse of what the piece ought to sound like. On request, demo recordings are available.

This piece is one the many compositions the author wrote using his <GMT>. For this algorithmic piece 5 autonomous but interacting string players are created within the software. The score however is far from being some sort of linear and a priori sequence. Contrariwise it is created in real time as a function of the performing abilities and limitations of the performers and their instruments. The score in this concept rather becomes a system of rules and processes by which the relations between outputs of different performers are organized. The underlying philosophy for this multitasker approach to composition can be found in his short article 'Multitaskers as a tool for composition'. However, the interacting virtual musicians for this composition had to have some form of knowledge of the 'world' outside. After all, the music had to serve as an accompaniment to the movie as well. Thus we translated the movie into a coded plot of expressive gestures in time. This became the input to our virtual ensemble.

The five 'musicians' at work in the multitasker play exclusively pitched sounds. For the vertical organization -the counterpoint- of these sounds, the author made use of his own <Harmony Library>, extended in January '98 such as to integrate concepts of rhythm into the harmonic structures generated. Thus this piece became the first of my pieces stemming from a fully unified theory for musical syntax implemented in a working engine.

The premiere performance of this piece by the string quintet of the Ictus ensemble, conducted by Roland Peelman, took place on April 28th 1998 in the Brussels Luna-theatre starting at 20h30. Performers were: George Van Dam, violin, Igor Semonoff, violin, Dominica Eyckmans, viola, Geert De Bievre, cello, Gael Lhoumeau, double bass.

The reworked version for the Logos Robot Orchestra was premiered, january 23th 2018.

Het stuk ontstond als gevolg van een kompositieopdracht uitgaande van de 'Societe Philharmonique de Bruxelles' in samenwerking met het Brusselse Filmmuzeum, uit te voeren door de strijkersgroep van het eveneens Waals/Brusselse Ictus ensemble. De opdracht bestond erin een muziek te schrijven die live kon worden uitgevoerd bij een van de historische experimentele films uit de rijke archieven van het muzeum. Voor de keuze van de film was ik in principe vrij. Uit zowat vier uur stomme films koos ik na lang wikken en wegen uiteindelijk voor een produkt uit 1927 van de mij toen nog volslagen onbekende Charles De Keukeleire. Het onderwerp: een boksmatch. Duur van de gehele film: nauwelijks 8 minuten.

De verleiding om voor de sonorisatie van een film over zo'n onderwerp illustrerend tewerk te gaan is zo groot, dat zij eigenlijk triviaal wordt. Daarom heb ik gekozen voor een eerder mimetische benadering, waarbij de leden van het strijkkwintet -ik koos deze bezetting omdat het me op het eerste zicht zowat de minst voor de hand liggende leek- als het ware een parallelle boksmatch uitvechten onder elkaar.

De film steekt vol met cynisme en allerhande metanivoos: zo maakt De Keukeleire gebruik van solarisatie-effekten om de waanzin van het kijkende plebs tot uitdrukking te brengen. Voor die tijd, bijzonder experimenteel. Overigens getuigt zijn gehele filmische aanpak van een grondige experimentele instelling tegenover het medium film zelf. Daarbij vertrekt hij vanuit het ambacht van de fotograaf, te situeren in de techniek van de donkere kamer: ontwikkelbaden, chemie, belichtingsexperimenten, beeldomkeringen... De ritmiek van de beeldmontage is goed doordacht. Zappend als het ware. De vorm is -uiterst traditioneel- die van een sonate: er is een duidelijke expositie, waarin de twee temas worden voorgesteld: enerzijds het dwaze publiek, anderzijds de boksers en hun (korrupte) entourage. Omkoping, inherent aan alle sport die tot spektakel verwordt, behoort tot deze expositie. Ook komen hier reeds prefiguraties voor van het later verloop van de match, die de eigenlijke doorwerking vormt, naar voren. De match eindigt -vanzelfsprekend- met knock-out, waarop een konkluzie volgt. Er zijn geen echte winnaars. Dit is geen spel.

Het hier gerealiseerde stuk behoort tot de intussen tamelijk uitgebreide reeks komposities van de auteur waarvoor <GMT>, (akroniem for 'Godfried's Multi Tasker' or, 'General Multitasker') werd ingezet. De vijf strijkers gaan met elkaar kamermuzikaal in de clinch. Deze musici bestaan bij het kompositieproces alleen virtueel: d.w.z. in software, hoewel ze als werkelijke strijkers werden gedefinieerd. De partituur tijdens het generatieproces -anders dan we dat in traditionele muziek kennen- bestaat helemaal niet uit een kronologisch geordende reeks instrukties voor de spelers. Wel integendeel, wordt zij in real-time berekend en inhoudelijk afhankelijk gemaakt van een op voorhand opgestelde expressieve analyze van de film waarvoor deze muziek werd gekomponeerd evenals van de speeltechnische mogelijkheden en beperkingen van de strijkers. Anders gesteld, het 'plot' van de film in termen van expressieve spankracht, werd op voorhand gekodeerd, en in die vorm diende de voor dit stuk geschreven kode, er doorlopend rekening mee te houden. De partituurgenerator in deze konceptie moet veeleer gezien worden als een samenhangend systeem van regels inzake semantiek, syntax en samenspel waarmee de relaties tussen de muzikale realisatieopdrachten aan de spelers worden georganiseerd. Een stukje van de onderliggende filosofie hebben we toegelicht in 'Multitaskers as a tool for composition'.

Voor de kontrapuntische organisatie van de tonige geluiden in deze kompositie, maakten we uiteraard gebruik van onze eigen biblioteek met software harmonie funkties <Harmony Library>, , die we in januari '98 verder uitbouwden, vanuit een algemene en geunificeerde teorie over muzikale syntaks, tot een werkende 'universele' machine. Hiervoor sloten we aan bij de software waarmee we tevoren reeds experimenteerden op het gebied van ritmiek en polymetriek in komposities zoals <Counting down from minus 747> (elektroakoestisch) en <Fall'95> (instrumentaal met player-piano en komputergestuurde metronomen, verschenen op CD in 1998). Daarvoor schreven we een biblioteek met funkties en procedures waarmee intrinsieke evoluties en ontwikkelingspatronen voor ritme en metrum op syntaktische wijze konden worden behandeld. De nieuwigheid in de software zoals we die voor deze nieuwe kompositie schreven bestaat erin dat zowel harmonie, kontrapunt als metriek en ritmiek vanuit dezelfde retorische strukturen worden afgeleid en gegenereerd. Zo vinden dissonanties in de harmonie als vanzelf een afbeelding in onregelmatigheid van ritmiek. De globale samenklank van het stuk wordt daartoe in de software permanent omgezet in een genormaliseerd spektrum dat op zijn beurt via een omgekeerde Fourier transformatie gevolgd door een omzetting in pulsbreedte gemoduleerde signalen, ritmische strukturen in het tijdsdomein genereert.

Op de achtergrond -tenminste wanneer U over een soundcard beschikt in Uw PC- hoort U de weergave van de midi-demo file zoals we die op grond van de partituur genereerden. Het klinkend resultaat is bij gebruik van soundblaster-achtige geluidskaarten erg onbevredigend, vanwege de ronduit belachelijke strijkersklanken. Wil je een redelijk aanvaardbare demo horen, save dan de midi-file en geef hem weer via een decente midi sample player. Zelf hebben we het getest met een Proteus 2XR evenals met de nieuwe Yamaha MU100R module. Helaas is de bandbreedte van het internet te beperkt voor echt kwalitatieve audiobestanden...

De partituur evenals de instrumentale partijen kunnen door geinteresseerde musici via email gratis worden aangevraagd bij de auteur en/of bij Stichting Logos. Ook een demo-opname kan op aanvraag worden verkregen.

De premiere van dit stuk -met de film van Charles De Keukeleire- , door het Ictus ensemble onder leiding van Roland Peelman, greep plaats op 28 april 1998, in Brussel (Lunateater), om 20u30. De uitvoerders waren: George Van Dam, viool, Igor Semonoff, viool, Dominika Eyckmans, altviool, Geert De Bievre, cello, Gael Lhoumeau, kontrabas. Het stuk werd ook uitgevoerd door het Italiaanse ensemble 'Octandre', in Bologna (12 april 2000).

Een versie voor het Logos Robotorkest kwam tot stand in 2018 en ging in premiere op 23 januari 2018.

Gezien de ritmische komplexiteit van dit stuk kan het aangewezen zijn de uitvoering te laten dirigeren. Indien de uitvoering met de projektie van de film gepaard gaat -het stuk kan immers ook zonder film zelfstandig worden uitgevoerd- dan moet de dirigent over een beeldsynkrone klok kunnen beschikken.

Het stuk start dan samen met het eerste beeldje van de generiek. De maattellers in de partituur komen overeen met sekonden.

Un quintette a cordes compose pour etre joue avec le filme experimentel de Charles Dekeukeleire 'Combat de boxe' de 1927. Cette piece a ete commandee par la Societe Philharmonique de Bruxelles. La premiere a eu lieu par l'ensemble Ictus sous la direction de Roland Peelman, le 28 avril 1998 dan le Theatre Luna a Bruxelles.

La composition est une application du logiciel <GMT>, (acronyme pour 'Godfried's Multi Tasker' soit, 'General Multitasker') ecrit et concu par l'auteur meme.

La piece n'etant pas du tout dependant du filme, elle peut etre execute de facon autonome. Les partitions peuvent etre obtenu sur simple demande par e-mail.

Une orchestration pour l'orchestre des robots chez Logos fut realisee en janvier 2018.

Le tentation de sonoriser un film sur un match de boxe de maniere illustrative est si grande qu'elle en deviendrait a proprement parler triviale. C'est pour cela que j'ai plutot opte pour une approche mimetique, comme si les membres du quintette a cordes menaient entre eux un match de boxe parallele. Vu le processus de composition -tout autre que celui que nous connaissons dans la musique traditionelle- la partition ne consiste pas du tout en une serie chronologiquement ordonnee d'instructions aux musiciens. Au contraire, elle est calculee en 'temps reel', et rendue dependante d'une analyse expressive du film, tout comme des possibilites techniques de jeu et des limites des instrumentistes. Pour realiser l'organisation contrapuntique des sons, nous avons naturellement employe notre 'Harmony Library', un programme de functions harmoniques, que nous avons perfectionne et qui est devenu depuis janvier '98 une machine universelle operante. Avec ce programme nous avons deja experimente des fonctions et procedures qui permettent aux evolutions intrinseques et aux schemas de developpement du ruthme et de la metrique d'etre traites de maniere syntactique. La nouveaute dans le programme que nous avons concu pour le <Combat de Boxe> reside dans le fait que tant l'harmonie, le contrepoint que la metrique et la rythmique sont derives et generes par les memes structures rhetoriques.

La premiere de ce piece a ete realise par le quintette a cordes de l'ensemble Ictus, place sous la direction de Roland Peelman, le 28 d'avril en 1998 dans le theatre Luna du Royaume de Bruxelles. Les musiciens a cette occasion etaient: George Van Dam, violon, Igor Semonoff, violon, Dominique Eyckmans, alto, Geert De Bievre, violoncelle, Gael Lhoumeau, contrebasse.

Dans ce court metrage choreographique, le cineaste experimental Charles Dekeukeleire, alors age de 22 ans, recree, par le montage et le cadrage, l'illusion d'un combat de boxe. Le film a ete restaure par les bonnes soins de la Cinematheque Royale de Belgique a Bruxelles.