Dr.Godfried-Willem RAES

Kursus Experimentele Muziek: Boekdeel 4: Organologie & Experimentele Instrumentenbouw

Hogeschool Gent : Departement Muziek & Drama

4033:

Van hobo tot fagot

- Historiek van de dubbelrieten

• Blazen op een dubbelgevouwen grasspriet
• Blazen op een rietje

- De hobo

- dynamische beperkingen: de hobo als barokinstrument (plannendinamiek)

Het dynamisch bereik van de hobo is in vergelijking met dat van de andere orkestinstrumenten erg beperkt. Een echt pp is onmogelijk. Een ff evenmin. Door het brede spektrum is de hobo een instrument dit moeilijker 'versmelt' in een orkestratie dan bvb. de fluit of de klarinet.

• - engelse hoorn
• - oboe d'amore

- klassieke speeltechnieken

• - vibrato
• - frullato
• - flatterzunge
• - staccato
• - harmonische reeksen

- extended-techniques:

- multiphonics

Makkelijk doenbaar, en goed aansprekend.

- circulaire ademhaling

Uitstekend te beheersen en niet moeilijk aan te leren.

- slaptongue

Moeilijk en klinkt relatief zacht.

- extreem hoog register

Kan ook heel stil uitgevoerd worden.

Over het akoestisch gedrag van de hobo toon bij het spelen van multiphonics verscheen in 1998 een interessante thesis van Leslie Stone. Het werk is bereikbaar op internet via: http://raven.darthmouth.edu/~leslie.De auteur kan ook via e-mail worden gekontakteerd op het adres: lstone@sr.hp.com

- Enkele gespecialiseerde spelers in de nieuwe muziek:

• - Joseph Celli
• - Heinz Holliger
• - Richard Beswick (improvisatiemuziek)
• - Piet Van Bockstal

- Fagot en kontrafagot

- Duitse fagot, franse fagot, barokfagot

- tessituur & registers

- gebruik in klassieke literatuur:

- oktaverend t.o.v. de fluiten

- verdubbeling celli en trombones

- extended techniques:

zoals op de hobo, maar op de fagot klinkt zowat alles heel wat imposanter. Ook slaptongue klinkt op een fagot heel goed, hoewel slechts weinig spelers de techniek goed beheersen.

- Gespecialiseerde fagotspelers in de nieuwe muziek:

• - Sally Potter (vooral improvisatiemuziek: Womans Liberation Music)
• - Leslie Ross (is tevens bouwer van historische fagotten)
• - Octavian Anghel

opmerking m.b.t. de kontrafagot:

dit (imposante) instrument wordt bijna uitsluitend gebruikt in uitgebreide romantische orkestbezettingen. Fagot solisten zullen dan ook niet zo vaak over een eigen instrument beschikken. Je mag er dus niet vanuit gaan dat je hier -zoals dat het geval is voor de kombinatie hobo/engelse hoorn- voor een speler zomaar een wisseling naar kontrafagot mag voorschrijven.

Filedate: 970928 - updated: 2005-12-06